Aöf Uluslararası İşletmecilik Ders Notları Özetleri

Aöf uluslararası işletmecilik dersi notları , aöf uluslararası işletmecilik ders özeti , uluslararasıişletmecilik dersi güncel ders özeti. Kredili Sistem konuları 1 2 3 4 5 6 7 8. üniteleri içermektedir. Notlar tarafımca değil Selim Öztürk Tarafından hazırlanıldı bilinmektedir. Uluslararası İşletmecilik

Ünite 1- Uluslararası İşletmeciliğe Giriş

Uluslararası ticaret (dış ticaret): Bir işletmenin ürün ve hizmetlerinin ithalat ve ihracatıyla meşgül olduğunda gerçekleşir.

Uluslararası yatırım: Bir işletmenin ana ülkesinin dışında işletmecilik faaliyetinin yürütmek amacıyla kaynak transfer etmesi

Ulusal ve uluslararası işletme yöneticiler arasındaki farklar: Uluslar arası işletme yöneticisinin daha fazla risk, belirsizlik ve güçlüklerle karşı karşıya olmasıdır. Bu riskler politik, ekonomik, hukuki, çevredeki değişik para piyasaları ve döviz kuru

-Kültür: Ev sahibi ülke kültürünce belirlenen görgü, gelenek, değer ve normlar çerçevesinde hareket etmelidir

-Finansal ortam: Farklı para birimleri ve farklı devlet yasaları

-Hukuki çevre: Kanun tüzük ve yönetmeliklerden oluşan hukuki çevrenin ülkeden ülkeye farklılık göstermesi

-Tüketici tercihleri: Ev sahibi ülke tüketicisine faydalı olmak için global standart ürünlerde bile değişiklik yapmak

Uluslararası işletmeciliği önemli kılan etkenler:

-Teknoloji: Çağdaş yönetim, pazarlama, üretim, lojistik gibi her konuda kullanılır.

-Rekabet: Uluslararası işletmeciliğin önemini daha da arttırmıştır.

-Standardizasyon: Dünya pazarlarında genellikle geçerli olan norm ve uygulamaların benimsenmesidir. Tüketici zevk tercih ve çıkarları, pazar modellerindeki ulusal ve bölgesel farklılıklar teknoloji, iletişim, ulaşım ve reklamcılık alanındaki ilerlemeler standardizasyona geçişte sorunları azalmıştır.

İş çevresi iç ve dış olarak ikiye ayrılır.

İç çevre: Şirketin misyonu örgüt yapısı, işe alma politikası, tedarikçi firmalar ile ilişkiler.

Dış çevre: örn: sağlık ve güvenlik yasalarındaki ticaret politikaları

-Uluslararası işletmeciliğin politik etkisi: Çin’in dünya ticaret örgütüne girmek için kapitalizmi karşı tavrını yumuşatması, ticaret ve yatırım politikalarını liberalleştirmesi,  devlet işletmelerin küçük bir kısmını özelleştirmesi

-Ekonomik entegrasyon ve globalleşme: Globalleşme dünya pazarlarındaki mal ve hizmet üretiminin birbirine bağlı(entegre)

Uluslararası İşletmeciliğin Tarihsel Gelişimi

-Ticaret Dönemi (1500-1850): Dış ülkelerden satın aldıkları malları Avrupa’ya göndererek büyük karlar sağladığı dönemdir. İpek baharat, kıymetli metallerin ticareti yapılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu Fransızlara tanıdığı kapitülasyonlar bu dönemde olmuştur. Bu dönemde bankacılık önemli ve zorunlu bir faaliyet haline gelmiştir.

-Sömürgecilik Dönemi (1850-1914): Sanayi devrimi sonucunda büyük işletmeler kurulmuştur. Tarım ve madencilik faaliyetlerine önem verilmiştir. Dupont silah fabrikasının Kanadalı iki barut fabrikasını satın almıştır.

-Ayrıcalıklar Dönemi (1914-1945): Otomobil sektöründe dış ülkelere yapılan yatırımlar önem kazanmıştır. İlk modern uluslar arası işletme olan Unilever kurulmuştur. 1929 Ekonomik buhranının ABD ve Avrupa’nın diğer ülkelerdeki gücünü azaltmıştır. Dünya savaşı sonrasında çeşitli bölgeler işgal edilmiştir.

-Uluslararası Dönemi (1945’ten günümüze kadar): 1945-1970 global genişleme dönemidir. 1950-1960 ABD dünyaya açılmaya başlamış. 1970 kaynak ve enerji konusunda daha etkili ve tedbirli davranan Avrupa ve Japon işletmeleri, ABD işletmelerine karşı üstünlük sağlanmıştır. 1980 ler de teknoloji transferleri artmıştır. Aynı yıllarda uluslararası işletme yöneticileri kültürel farklılıkları daha fazla dikkate alarak faaliyette bulunmaya başlamışlardır.

Ünite 2- Ülke Dışı Faaliyetler

Uluslararası işletmeleri ülke dışında faaliyet göstermeye iten nedenler: Ülke dışında fırsatlar doğması, kar yönünden ülke içinde tıkanıklık, ülkelerin himayecilikten uzaklaşması, ticaret engellerinin kaldırılması, ülkelerin politik düşüncelerinin değişmesi ve yabancı sermayenin teşvik edilmesi. Ülke içinde işletmelerin aşırı büyümeleri, sermaye birikimi, teknolojik gelişim, üretim faktörü fiyatlarının ülkeden ülkeye değişmesi

Ülke Dışı Faaliyet Türleri:

1.İhracat: Ülke dışı faaliyetlerin en eski, en kolay ve en çok tercih edilenidir. Riski en düşük olandır. İşletmenin yönetim yapısında büyük değişikliklere ihtiyaç göstermez, dış pazarların daha iyi tanınmasını sağlar.

-Dolaylı ihracat: Aracılar vasıtasıyla ya da başka bir yerli imalatçıya satarak yabancı firmalara satması. Özel bir uzmanlık gerektirmez. Doğrudan ihracattan daha kolaydır.

-Doğrudan ihracat: Doğrudan yabancı firmalara satmasıdır. Önemli ticaret engellerinin bulunamadığı durumlarda firmanın tercihidir. Daha düşük maliyetlidir. Özel bir uzmanlık gerektirmeyen ihracat türü.

2.Doğrudan yabancı yatırım: Firmanın kendi geleceğini ve ev sahibi ülkenin geleceğine olan taahhüdünü gösterir. Ticaret engellerinin firmanın doğrudan ihracat vasıtasıyla karşılaştırmalı üstünlüğünden çıkar sağlaması. Özellikle petrol ve diğer maden üretim şirketleri gibi doğal kaynak tabanlı işletmelere uygundur.

3.Ortaklıklar:  Ortak işletme kurma nedenleri: Sermaye ile ilgili riskler, sermaye ihtiyacı, başarı faktörü ihtiyacı (başarılı dağıtım ağı, yetişmiş üst ve orta basamak yönetici gibi), politik baskılar, ev sahibi hükümetiyle iyi ilişkiler kurma ihtiyacı

Ortak işletme kurarken mülkiyet stratejisine etki eden faktörler: Faaliyet gösterecek ülkenin ekonomik durumu, ülkenin tutumu, yerel işletmenin seçimi, üst yönetimin düşüncesi

Yerel Ortak Bulma zorluğu: Yerel ortağın geçmişteki çalışma sisteminin yetersizliği, yerel ortaklara olan güven azlığı, uluslararası işletme ile yerel işletmenin çıkarları arasındaki çelişki, serbestçe hareket etme yeteneği kazanma

Ortaklık Türleri:

-Lisans antlaşması: Lisans veren (Lisansör) ve lisans alan (lisansiye) iki firmayı kapsayan yabancı pazara giriş yöntemidir

-Royalte: (İşletme Payı) Satılan her ürün için lisansiye firmanın lisansör firmaya ödediği bedeldir.

-Entellektüel varlık: Firmanın zaman ve ar-ge fonu harcayarak geliştirdiği fiziksel olmayan (know-how, marka adları, patent)

-Franchising: Marka adı, pazarlama tekniği kullanma izni verme. Standart eğitim programları, pazarlama ve yönetim teknikleri, logistik destek gibi destek hizmetleri vermeyi taahhüt eder.

-Joint Venture (J.V): Yabancı bir işletmenin yerli bir işletme ile ortak olarak yeni bir işletme kurmasıdır. Ev sahibi ülkelerde %100 mülkiyete izin verilmemesi nedeni ile J.V. ler bir pazara girmenin tek yolu olmaktadır.

-Yönetim Sözleşmesi: Firmanın yönetsel uzmanlığından ve yönetim personelinin bir kısmından yararlanmayı olanaklı kılan ortaklık türüdür. Yönetim sözleşmeleri 3-5 yıllık süreler için hazırlanır.

Ünite 3- Uluslararası İşletmelerde Örgüt Yapıları

Temel Örgüt Yapıları (Geleneksel örgüt yapıları)

1.Başlangıç bölüm yapısı: Firmalara uluslar arası pazar ilk girişte ya yan kuruluş ya da yöresel ürün ve hizmetlerin ihracatı

2.Uluslararası bölüm yapısı: İşletmelerin uluslararası faaliyetleri büyüme devam ederse tüm uluslararası faaliyetleri yürüten firmalar uluslararası bölüm yapısında gruplandırılır.

3.Global yapı düzenlemeleri (Global Ürün Bölümü): Ülkedeki bölümlere ürün grupları için dünya çapında sorumluluk verir. Ürün bölümünde sorumlu yönetici ürün hattında global tabanlı yetkiye ve fonksiyonel desteğe sahiptir. Merkez bütçeyi kontrol edebilir, bazı kararları destekleyebilir.

-Global Bölge Bölümü: Faaliyetler ürün tabanlı değil coğrafi alan tabanlıdır. Global bölüm yöneticileri kendilerine verilen coğrafik alandaki tüm işletme faaliyetlerininden sorumludur.

-Global Fonksiyonel Bölüm: Temel olarak fonksiyonel ikinci olarak ürünsel faaliyetleri düzenler. Bu yapı petrol ve madencilik sektöründe uygulanamaz. Üretim süreçleri, sıkı merkezi kontrol ve koordinasyon gerektiren firmalarla ürünlerini ve hammaddelerini bir coğrafi bölgeden diğerine taşıyan firmalar için geçerlidir.

4.Karma Örgüt Yapıları: Uluslararası işletme coğrafik ve ürün hattını matriks yapıyı kullanarak koordine eder. Örgüt ihtiyaçlarını en iyi biçimde karşılayacak, özel tasarım türünün oluşturulmasına olanak sağlar.

Geleneksel olmayan örgütsel yaklaşımlar: Şirket birleşmeleri ve ele geçirmeler, ortak girişimcilik. Keiretsu (birbiriyle yakın işbirliği ve çalışma içinde olan büyük ve dikey olarak birleşme şirketler topluluğu)

-Asya ve Batı firmalarının farklılıkları: Temel değerler, yönetim şekli, örgüt, eylem

Yan Şirket Yönetim Kurulu: Uluslararası işletmelerin faaliyet alanının karmaşık olması ve hızlı karar alma zorunluluğu. Görevleri şunlardır: yerel yönetime tavsiyede bulunmak, ünitelere yerel şartlara alışmalarına yardım etmek, stratejik planlara yardım etmek

Uluslararası İşletmelerin Örgütsel Özellikleri:

1.Biçimsellik: Karar alma, iletişim ve kontrolde tanımlanmış yapı ve sistemlerin kullanılması

-Objektif biçimsellik: Örgütsel yapı, iş tanımları, iş kuralları, iş akışı şeması ve programı

-Subjektif biçimsellik: İşlerin yaptırılmasında belirlenmiş amaçlar.

2.Uzmanlık: Kişilerin özel ve tanımlanmış görevleri.

-Yatay uzmanlık: Kişilere belli işlevleri yerine getirebilmeleri için verilmiş işler

-Dikey uzmanlık: Kişilerin performanstan hep beraber sorumlu oldukları grup ve bölümlere verilen işler

3.Merkezleşme: Önemli kararların üst yönetim tarafından alınması

Ünite 4- Uluslararası İşletmelerde İnsan Kaynakları Yönetimi

Yerel ve uluslararası insan kaynakları arasında beş önemli fark vardır: Vergilendirme, çoklu ücret değerleri, personel yaşamı, göç eden nüfus, dışsal etkene maruz kalma

Uluslararası işletmelerde insan kaynakları süreci: İşe alma, eğitim ve geliştirme, performans değerleme, ücret yönetimi, işçi işveren ilişkisi

Uluslararası işletmede insan kaynağı sağlama politikaları

1. Etnosentrizm: Ana ülkeden yönetici- Uluslararası işletmelerin gelişmelerinde ilk kullandıkları kadrolama politikası. Yönetici maliyetleri yüksektir. Ülkeye alışması için artı ödeme yapan kadrolama

2. Polisentrizm: Ev sahibi uyruklu yönetici – orta ve alt düzey

3. Geosentrizm: Ana ve ev sahibi dışında 3.ülkeden yönetici

Üçüncü bir ülkeden gelerek ana ülkede çalışanlara İnpatriate denir

4. Regiosentrizm:  Birincisi Coğrafik bölge (Ortadoğu), ikincisi ekonomik bölge (Avrupa birliği) – daha uzun vadeli görev için daha az artı ödeme yapan kadroloma politikası

Uluslararası İşletmelerde Temel İnsan Kaynakları Yönetimi Fonksiyonları

1.İşe Alma: Personel seçiminden önce iş için gerekli asıl beceri tanımlanmalıdır. Ülke dışı personel seçiminde testler kullanılmaktadır. Bu en çok tercih edilen görüşme yöntemidir.

-Ülke dışı görevlendirmede başarıyı sağlayan unsurlar: Kişisel uyum, diğerine uyum, algılama kabiliyeti, kültürel zorluklar

-Başka ülkelerde görev yapan yöneticilerin başarısızlıklarının sebepleri: Kariyer engeli, kültürel çatışma ve kültürlerarası eğitim eksikliği, teknik uzmanlık üzerinde fazla yoğunlaşmak, sorunlu çalışanlardan kurtulma eğitimi, ailevi sorunlar

-Geri dönüşlerdeki zorluklar: Yurtdışında edindikleri yeteneklere saygı duyulmaması, güç kaybı, eve dönüşlerin iyi planlanmaması, ters kültür şoku.

2. Eğitim ve Geliştirme

-Eğitim: Belirli bir işle ilgili yetenek ve becerileri artırmak

-Geliştirme: Yöneticileri yeni görevlere veya üst düzey pozisyonlara hazırlamak

-Ülke dışı görevli yöneticilere verile eğitimler: Kültürel, dil ve uyum

3. Performans Değerleme: Belirlenen koşullara göre bir işin yerine getirilme düzeyi

4.Ücret yönetimi: Farklı ekonomik koşulların ve farklı ulusal ödeme uygulamalarının nasıl uyumlaştırılacağı, ülke dışında görevli yöneticilerin nasıl ücretlendirileceği

Ünite 5- Uluslararası Pazarlama

Uluslararası pazarlama: İşletmenin amaçlarına ulaşmayı sağlayacak değişimi gerçekleştirmek üzere malların, hizmetlerin geliştirilmesi, fiyatlandırılması ve tutundurulmasına ilişkin birden çok ülkede yapılan planlama ve uygulama sürecidir.

Uluslararası pazarlamaya yönelik geliştirilen teorilerin amaçları

1.Temel amaç, farklı uluslararası pazarda oluşan tüm davranışları, bunların ortaya çıkış nedenlerini açıklamaktır.

2. Farklı değer, ürün ve hizmetlere yönelik ihtiyaçlar, istekler, talepler üzerindeki sistemleri ve kültürün etkisini anlamak

3.Farklı pazarlardaki alıcı davranışlarını çözümlemek

4.Kültür değişikliklerine işletmenin tepkisini öngörmek

5.Dünya çapındaki ithalat ve ihracat akışlarını tanımlamak

6.Ortak girişim ve lisans anlaşmalarıyla ilgili etkinlikleri belirlemek

7.Deniz aşırı yatırımcıların konumu ve yönünü ortaya koymak

İşletmelerin Uluslararası Pazarlara Katılma Şekilleri:

1. Birinci aşamadaki işletmeler yerel işletme olarak değerlendirilir. Bu işletmeler tamamen iç pazara dönük faaliyet gösterirler

2. İkinci aşamadaki işletmeler ihracatçı işletmelerdir önemli olan iç pazardır. Dış pazarlama politikalarından etkilenmez.

3.Üçüncü aşama işletmeler iç pazar önemini korumakla birlikte işletme örgüt yapısını dış pazar koşullarına uygun olarak değiştirir ve geliştirir.

4.Dördüncü aşamadaki işletmeler için artık bir iç pazar söz konusu olmadığı için iç pazar için üretilen mal ve hizmetler söz konusu değildir. Bu işletmeler faaliyetlerini evrensel boyutlarda planlar. uluslararası (küresel, global) işletmelerdir.

Pazarlama Karması: Ürün, fiyat, dağıtım ve tutundurma olmak üzere dört temel elemandan oluşur.

ULUSLARARASI PAZARLARA GİRMENİN İŞLETMELERE SAĞLADIĞI ÜSTÜNLÜKLER

1.     Rekabet edebilmek veya rekabetten kaçınmak

2.     Vergi üstünlüğü elde etmek

3.     Ürünün pazarda kalma süresini uzatmak

4.     İşletmenin kârlarını korumak veya arttırmak

5.     Karşılaştırmalı üstünlüklerden faydalanmak

ULUSLARARASI PAZARLAMA ÇEVRESİ

1.     Ekonomik Çevre Faktörleri

2.     Yasal ve Politik Çevre Faktörleri

3.     Demografik Çevre Faktörleri

4.     Kültürel Faktörler

5.     Doğal Çevre Faktörleri

6.     Teknolojik Çevre Faktörler

Uluslararası Pazarlarda Pazarlama Karması Yönetimi: Ürün politika ve stratejilerini belirlemede ürün dört boyutta dikkate alınır; Asıl (Öz) ürün,  Somut ürün, Zenginleştirilmiş ürün, Ürün iletişimi ve imajı

Ürün Planlamasında Stratejik Alternatifler

                1. Dünya genelinde tek ürün tek mesaj stratejisi (Coca Cola)

                2. Yararlanma şekli değişen tek ürün farklı mesaj stratejisi (bisiklet)

                3. Farklı ürün, aynı mesaj stratejisi (deterjan)

                4. Farklı ürün, farklı mesaj stratejisi

                5. Yeni ürün üretmek

Fiyatlandırma Yöntemleri

                1. Maliyeti temel alan fiyatlandırma (maliyet artı yöntemi)

                2. Pazarı (talebi) temel alan fiyatlandırma

                3. Rekabeti temel alan fiyatlandırma

Fiyatlama Stratejileri

                1. Standart fiyatlama

                2. Farklılaştırılmış fiyatlama

                3. Uyarlanmış fiyatlama

                4. Transfer fiyatlama

Uluslararası Ödeme Şekilleri

                1. Konsinye satış- Malın mülkiyetinin ihracatçıda olduğu, mal bedelininse mal sattıkça ödendiği ödeme biçimi

                2. Poliçe karşılığı ödeme

                3. Akreditifle ödeme – İhracatta en yaygın kullanılan ödeme biçimi

                4. Peşin ödeme

Genellikle ihracatta FOB fiyat, ithalatta ise CIF fiyat kullanılır

Uluslararası İşletmelerde Dağıtım Yerel ve uluslararası dağıtım kanalları arasında bazı farklılıklar vardır.

                1. Uluslararası dağıtım kanallar daha karmaşık değişkenler içerir.

                2. Farklı pazarlarda farklı dağıtım kanalı talepleri oluşur.

                3. Başarılı bir yerel dağıtım her zaman yurtdışına taşınamayabilir.

                4. İki sistemin ortak unsurları yurt dışında uygulanabilir.

                5. Hem yerel hem de yurtdışı pazarlardaki kültürel unsurlar dikkate alınmalıdır.

Dış Pazarlarda Fiziksel Dağıtım Yönetimi: Ülkelerin kendi pazarlarını diğerlerinden ayıran bazı uygulamalar şöyle sıralanabilir;  Gümrük engelleri, İthalat kota ve lisansları, Ulusal para ve kambiyo sistemleri, Vergi sistemleri, Taşıma politikaları, Mallara ilişkin özel yasalar

Ünite 6- Uluslararası Finansal Piyasalar ve Uluslararası Finansal Yönetim

Piyasa: Alıcı ve satıcıların karşı karşıya geldiği ortamlardır.

1.Finansal piyasa: Fon arz ve talep eden birimlerin karşılaşmasını sağlayan ortamlardır.

2.Reel piyasa: Üretilmiş mal ve hizmetlerle bu mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılan faktörlerin karşılaştığı piyasalardır.

Finansal varlık: Finansal piyasalara fon sunanların, sundukları fon karşılığında fon talebinde bulunanlardan aldıkları varlıklardır.

Etkin piyasa: Çok sayıda alıcı ve satıcının bulunduğu, bu alıcı ve satıcıların tek başlarına yaptıkları alım satım işlemlerinin piyasayı etkileyecek bir paya sahip olmadığı piyasalardır.

Günümüzde finansal alanda yaşanan temel gelişmeler şöyle sıralanabilir.

1.     Finansal liberalleşme

2.     Finansal yenilikler ve teknolojik ilerlemeler

3.     Ticaretin ve uluslararası yatırımların artması

4.     Hukuki düzenlemelerde yakınlaşma

5.     Mali krizler

6.     Finansal piyasalarda yakınlaşma

7.     Finans sektöründe birleşme ve devralmaların artması

Döviz Piyasaları

Döviz: Nakde kolaylıkla dönüştürülen araçlardır. Yabancı ülke paralarıdır. Ulusal para birimi dışındaki paralardır.

Efektif: Nakit şeklindeki yabancı paradır. Döviz arz ve talebinin karşılaştığı piyasalardır.

Döviz kuru: Bir ulusal paranın diğer ulusal parayla değişim oranıdır. Alış ve satış kuru arasındaki fark kur marjı (spread) dır.

Döviz piyasaları vadeli ve vadesiz olarak ikiye ayrılır.

Vadesiz (Spot) Döviz Piyasası: Belirli kur üzerinden değiştirilmesi düşünülen dövizlerin değişimi taahhüt edilmesiyle aynı anda veya en geç 2 iş gün içinde olur.

Vadeli Döviz Piyasası: Dövizlerin değiştirilmesi taraflarca belirlenecek bir günde yapılır.

Flat kur: Vadeli ve spot döviz piyasasında kurun eşit olması

Kur Riskine Karşı Kullanılabilecek İşlemler (Türev ürünler):  Forward Sözleşmeler, Future Sözleşmeler, Opsiyon, Swap(Değiştokuş)

DÖVİZ KURU SİSTEMLERİ

1.   Sabit Kur Sistemi (Kambiyo Denetimi)

2. Ayarlanabilir Sabit Kur Sistemi

3. Esnek Kur Sistemi (Dalgalı, Floating)

4. Karma Kur Sistemi

ULUSLARARASI YATIRIM KARARLARI

YATIRIM KARARLARI

1. Doğrudan (reel) Yatırım: Yabancı ülkelerde üretim amacına yönelik yapılan yatırımlardır.       

2.Dolaylı (mali, portföy) Yatırım: Yabancı menkul değerlere yapılan yatırımlardır.

I.   Çalışma Sermayesi Yatırımları: Kısa sürelidir. En önemli yönünü nakit yönetimi oluşturur.

Çalışma Sermayesinin Etkinliğini Artırıcı Yöntemler

1. Merkezileştirilmiş Nakit Yönetimi: nakdi merkezi bir hesaba transfer etmesidir.

2. Uluslararası Tahsilat ve Ödemeleri Hızlandırma: Nakit yönetiminde tahsilatın hızlandırılması anahtar rol oynar.

3. Ödemelerin Netleştirilmesi: Birimler arasında fon akışını azaltılmak üzere kullanılır.

II.   Duran Varlık Yatırımları (Sermaye Bütçelemesi): En çok kullanılan proje değerleme kriterleri

1. Net Bugünkü Değer (NBD): Bir projenin ekonomik ömrü boyunca sağlayacağı nakit girişlerinin bugünkü değeri ile nakit çıkışlarının bugünkü değeri arasındaki farktır.

2. İç Kârlılık Oranı (JKO): Bir projenin ekonomik ömrü boyunca sağlayacağı nakit girişlerinin bugünkü değerini nakit çıkışlarının bugünkü değerine eşitleyen iskonto oranıdır.

Sabit Varlıklara Yatırım Kararlarında Karşılaşılan Riskler: İşletme ve finansman riski, Enflasyon ve döviz kuru riski, Politik risk (Hükümranlık)

Ünite 7- Uluslararası İşletmelerde Örgüt Kültürü

Örgüt Kültürü: Bir işletmedeki insanların davranışlarını yönlendiren normlar, tutumlar, değerler, inançlar ve alışkanlıklar sistemi. Bir grupta içsel bütünleşme ve dışsal uyum sorunlarının çözümlenmesinde geliştirilmiştir.

-Güçlü örgüt kültürü: İşletme değerlerinin çalışanların çoğunluğu tarafından benimsendiği ve işletmenin her noktasında hissedildiği örgüt kültürüdür.

-Zayıf örgüt kültürü: Genel değerlerin ve davranış biçiminin belirginleşmediği kültür tipidir. Bu kültür çalışanlar üzerinde yeterince etkili değildir.

Uluslararası İşletmelerde Farklılıkların Yönetimi:

Ayrım gözetmeksizin tüm insanlara istihdam ve örgüt içindeki çalışma koşullarında eşit fırsat imkânı sağlamayı öngören, örgüt içindeki tüm çalışanların sahip oldukları farklılıklara saygı duyulan, değer verilen ve bu farklılıklardan, örgüt performansını arttıracak ve örgüte rekabetçi üstünlük kazandıracak yönetsel anlayıştır.

Farklılıkların yönetimi işletmeye şu faydaları sağlamaktadır: Maliyetlerde azalma, Kaynak sağlama, Pazarlama, Yaratıcılık, Problem çözme, Esneklik

KÜLTÜREL FARKLILIKLARIN ULUSLARARASI İŞLETMELER İÇİN POTANSİYEL ÜSTÜNLÜKLERİ

1.     Yaratıcılığını arttırması

2.     Doğru kararlar alınmasında yardımcı olması

3.     Daha etkin ve verimli performans elde edilmesi

4.     Müşteri odaklı çalışma

5.     Personel bulmanın kolaylaşması

6.     Önyargıların azalması

KÜLTÜREL FARKLILIKLARIN YARATABİLECEĞİ SORUNLAR

1.     İletişim çatışmaları

2.     Anlam belirsizlikleri

3.     Kültürel çatışma

4.     Bütünleşme konusunda yaşanan sorunlar

5.     Yanlış ve eksik haberleşme

6.     Tek bir karar etrafında toplanmayı ve uzlaşmayı zorlaştırma

7.     Spesifik faaliyetlerde uzlaşma sorunu

8.     İş hayatına ait maliyetlerin artması

Örgüt Kültürü Tipleri

1. Aile Kültürü: Güç yönelimlidir. Hiyerarşi ve bireyin uyum

2. Eyfel Kulesi Kültürü: Rol yönelimlidir. Hiyerarşi ve göreve uyum

3. Güdümlü Füze Kültürü: Proje yönelimlidir. Eşitlik ve göreve uyum- ABD- Sibernetik.

4. Kuluçka Makinası Kültürü: Görevi yerine getirme yönelimlidir. Eşitlik ve bireysel yönelime vurgu yapar. Öncelikle bireylerin işletme amaçlarını gerçekleştirme üzerinde durup, işletmenin varoluş nedenini ikinci plana taşır.

Uluslararası İşletmeler ve Farklı Kültürel Değerler: Güç mesafesi (hiyerarşik mesafe),

Belirsizlikten kaçınma(kuşkulardan kaçınma. İngiltere), Bireycilik, Toplumculuk, Eril ve Dişil Yaklaşımlar

Eril Toplum: Güç, başarı, para, servet, tanınmak, büyümek, kazanmak

Dişil Toplum: Başkalarını düşünmek, merhametli ve nazik davranış, arkadaşlık, insan ilişkilerini önemsemek

Çok Kültürlü Takım Oluşturma İlkeleri:

1.     Takım üyeleri görevle ilgili yeteneklerine göre oluşturulmalıdır.

2.   Takım üyeleri, farklılıkların farkına varmış olmalı ve bu farklılıklarla iş yapmaya hazır olmalıdır.

3.   Takım lideri, gruba amaçların açıklığa kavuşması ve tanımlanması için yardımcı olmalıdır.

4.   Takım üyeleri, sürece katılabilmek için eşit güce satış olmalıdır.

5.   Takım üyeleri, birbirine saygı duymalıdır.

6.   Yöneticiler, çok kültürlü takımların karar verme ve sonuca ulaşma süreci boyunca pozitif geri bildirim ve yaklaşım sergilemelidir.

Ünite 8- Uluslararası Muhasebe

Muhasebe: İşletmede gerçekleşen ve parayla ifade edilen finansal nitelikli işlemleri tanımlayan, kaydeden, sınıflandıran, özetleyen, analiz ve yoruma tabi tuttuktan sonra ilgili taraflara raporlayan bilgi sistemidir.

Muhasebe Sistemlerindeki Farklılıklar: Ülkelerarası muhasebe sistemlerinin farklılaşma nedenleri şunlardır;

-     Sermayenin kaynakları (işletme ve işletmeye sermaye sağlayan taraflar)

-     Diğer ülkelerle politik ve ekonomik bağlar.

-     Ülkelerin yasal sistemleri

-     Ülkelerin ekonomik sistemleri ve enflasyon düzeyi

-     Ülke kültürü

1. İşletme ve İşletmeye Sermaye Sağlayan Taraflar: Bireysel yatırımcılar, Bankalar, Devlet

2. Diğer Ülkelerle Ekonomik ve Politik Bağlar:  Ülkenin muhasebe sistemlerindeki benzerlik politik veya ekonomik nedenlerle olabilir.

3. Ülkelerin Yasal Sistemleri

-Yazılı hukuk haline getirilmemiş ilke ve kuralların geçerli olduğu ülkeler: ABD ve İngiltere gibi Anglosakson hukuk sisteminin etkili olduğu ülkelerde, muhasebe standartları bağımsız standart oluşturma yetkisi olan kurum ve kuruluşlarca oluşturulur.

-Muhasebe uygulamalarına yön veren ilke ve kuralların yazılı hukuk normu haline getirildiği ülkeler:  Roma Germen ya da Kara Avrupası hukuk sisteminin etkisinde olan ülkelerde, muhasebe uygulamaları yasayla tanımlanır.

Sermaye kaynağı devlet olan ülke: İsveç

4. Ülkelerin Ekonomik Sistemleri ve Enflasyon Seviyesi

- Merkezi planlamanın hâkim olduğu ülkelerde muhasebe sistemi, devlette planlama yapan tarafların, çıktı ya da ürün temelli ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir.

- Piyasa temeli sistemlerde, yönetici ve yatırımcılar, kâr ve maliyet temelli bilgilere ihtiyaç duyar.

5. Ülke Kültürü

-     Profesyonelliğe karşı yasalarla kontrol

-     Tekdüzeliğe karşı esneklik

-     Muhafazakarlığa karşı iyimserlik

-     Gizliliğe karşı şeffaflık

Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB)

Bağımsız muhasebe standartları hazırlama ve yayımlama konusunda tek otoritedir.

Konsolide finansal tablolar: Ana ortaklığın ve onun bağlı ortaklıklarının varlık, borç, öz kaynak, gelir, gider ve nakit akışlarının tek bir işletmeninki gibi sunulduğu, bir gruba ait finansal tablolardır.

Yabancı bağlı şirketlerin, faaliyette bulundukları ülkenin para birimiyle hazırladıkları finansal tablolarını ana şirketin ülke para birimi itibariyle ifade etmesine çevrim denir.

Çevrim Yöntemleri

1. Cari-Cari Olmayan Kalemler Yöntemi

2. Parasal-Parasal Olmayan Kalemler Yöntemi

3. Zaman Faktörüne Dayalı Yöntem

4. Cari Kur Yöntemi (Kapanış Kuru Yöntemi)

Uluslararası işletmelerde vergiler dört şekilde olabilir;

1.          Doğrudan vergiler

2.          Dolaylı vergiler

3.          Satış vergisi

4.          KDV

Transfer fiyatlaması: Ana şirketin ya da bir bağlı şirketin, diğer bir bağlı şirketten aldığı mal ya da hizmetler için fiyat belirlemesidir.

Vergi cennetleri: Kurum kazancı üzerinden ya hiç vergi almayan ya da çok düşük vergi alan ülkelerdir.

Uluslar arası işletmelerin karşılaştıkları vergi türleri arasında: Doğrudan vergiler, Dolaylı vergiler, Katma değer vergisi, Satış vergisi.